Przesłanie i Uchwała

VI Światowy Zjazd Inżynierów Polskich oraz XXVIII Kongres Techników Polskich odbywał się w Politechnice Poznańskiej w trakcie Polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej z przewodnim tematem bezpieczeństwa gospodarczego, a w szczególności bezpieczeństwa informacyjnego, ekonomicznego, energetycznego, żywnościowego i zdrowotnego. Do tych tematów ściśle nawiązywały wystąpienia i panele dyskusyjne.

W bieżącym roku Ministerstwo Spraw Zagranicznych przyjęło Rządową strategię współpracy z Polonią i Polakami na lata 2025 2030, w której zawarto rozwiązania wspierające powroty do kraju, uznawanie dyplomów i uproszczenie edukacji akademickiej i staży zawodowych w Polsce. Jest to niezwykle istotne ze względu na budowanie relacji międzynarodowych. Wyrażono nadzieję na kontynuację relacji w ramach Światowego Zjazdu Inżynierów Polskich z młodszym pokoleniem inżynierów polskich mieszkających i pracujących poza krajem.

Inżynierowie Polscy pragną wyrazić zgodne przesłanie wynikające z obrad i dyskusji podczas VI Światowego Zjazdu Inżynierów Polskich, tj.:

1. Zadowolenie z kontynuacji i pogłębienia integracji polskich inżynierów niezależnie gdzie żyją, pracują i mieszkają. Podkreślenie podstawy cyklicznych zjazdów, którą jest współpraca, współdziałanie, przekazywanie sobie dobrych praktyk, współpraca między instytucjami i chęć bezpośrednich kontaktów i działań.
2. Docenienie wkładu polskich inżynierów w rozwój cywilizacji niezależnie gdzie żyją, pracują i mieszkają.
3. Podkreślenie zagadnień nurtujących współczesną gospodarkę, a podjętych w kontekście techniki dla zdrowia i bezpieczeństwa, jak np. ścisła zależność efektywności terapii medycznych od rozwiązań inżynierskich, istota relacji nauka-gospodarka-samorządy na rzecz zrównoważonego rozwoju, technologia na rzecz zdrowej żywności i przeciwdziałaniu jej marnowaniu, zapobieganiu zagrożeniom płynącym z wykorzystania sztucznej inteligencji, minimalizacji zagrożeń cywilizacyjnych, przyszłości lotnictwa i technologii kosmicznych.
4. Podkreślenie roli organizacji zrzeszających polskich inżynierów w kraju i zagranicą (współpraca, wymiana doświadczeń między środowiskiem technicznym Polonii i w kraju).
5. Podkreślenie odpowiedzialności inżynierów za tworzenie i eksploatację wytworów techniki. Rozwój technologiczny doprowadził do rozwiązania wielu kluczowych problemów świata, ale jednocześnie przyczynił się do powstania nowych, w tym rozwoju chorób cywilizacyjnych. Kluczowe jest staranie się o zachowanie równowagi w trójkącie ochrona przyrody-rozwój gospodarki-dobrostan człowieka.
6. Oferta dla rządzących na poziomie ogólnokrajowym, korzystanie z wiedzy i potencjału inżynierów i ich organizacji.

Zgłoszono także apele:

• o zwiększenie interdyscyplinarności działań inżynierskich, np. w kontekście przemysłu 5.0 i wykorzystania technologii wspieranych przez sztuczną inteligencję - włączanie treści humanistycznych, prawnych, ekonomicznych, etycznych i kulturowych,
• o utworzenie platformy służącej łączeniu potrzeb dotyczących współpracy między różnymi ośrodkami (na potrzeby wspólnych badań naukowych lub rozwojowych, a także projektów),
• do polityków o nowoczesny, wielofunkcyjny model rolnictwa wspierający biogospodarkę i odnawialne źródła energii, aby propagować wielofunkcyjny model nowoczesnego rolnictwa, który zapewni bezpieczeństwo żywnościowe, paszowe, ekologiczne i częściowo energetyczne oraz ograniczy negatywny wpływ na środowisko. System żywnościowy powinien być efektywny, ekologiczny, odporny na kryzysy i sprawiedliwy społecznie. Choć wyzwania są globalne, działania muszą być podejmowane lokalnie - od polityki po codzienne wybory konsumenckie.
• do polityków o opracowanie jasnej , długoterminowej krajowej polityk i energetycznej , która zapewni kierunek niezależnie od zmian politycznych , oraz do decydentów o obligowanie autorów publikujących analizy dotyczące opłacalności budowy i eksploatowania źródeł OZE, aby były opatrywane informacjami o wziętych pod uwagę komponentach obliczeń, gdyż tylko w takim przypadku służyć mogą pomocą przy podejmowaniu rzetelnych decyzji.
• do polityków w kwestii surowców, które są obecnie głównym problemem ze względu na globalne niedobory i napięcia geopolityczne. P odkreślono potrzebę, aby Europa, a zwłaszcza Polska, stała się bardziej niezależna w pozyskiwaniu surowców
• do instytucji Unii Europejskiej o ustanowienie jednolitego, prawnie obowiązującego standardu transparentności źródeł informacji wykorzystywanych przez systemy sztucznej inteligencji Europejska Federacja Polonijnych Stowarzyszeń Naukowo Technicznych)
• w sprawie wzmocnienia rozwoju geotermii jako strategicznego źródła energii odnawialnej w (Europie Europejska Federacja Polonijnych Stowarzyszeń Naukowo Technicznych)
• do uczelni wyższych o konieczność promowania etyki stosowania sztucznej inteligencji jako fundamentalnego i obowiązkowego elementu w programach studiów, jako integralna część każdego kierunku
• do struktur nadzorowanych przez Ministerstwo Nauki, aby zadbały o ochronę zawodu inżyniera ze szczególną uwagą nadawania uprawnienia do kształcenia inżynierów wyłącznie podmiot om posiadając ym wystarczające zaplecze techniczne i kompetencje kadry inżynierskiej,
• zbudowanie stabilnej struktury współpracy podmiotów na rzecz podejmowania wspólnych dużych przedsięwzięć rozwojowych

Uzgodniono miejsce VII Światowego Zjazdu Inżynierów Polskich na czerwiec 202 8 r. w Politechnice Łódzkiej.

Uczestnicy XXVIII Kongresu Techników Polskich oraz VI Światowego Zjazdu Inżynierów Polskich, polscy inżynierowie mieszkający i pracujący w kraju i poza nim wraz z towarzyszącymi gośćmi ze świata nauk medycznych i nauk przyrodniczych, wyrażają uznanie i szacunek dla tradycji Kongresów organizowanych od 1882 r. Cykliczna okazja dla budowania i podtrzymywania relacji między nauką i gospodarką opartą na potencjale polskich inżynierów, a także merytoryczna debata nad wyzwaniami współczesnego świata jest nieustannie potrzebna, a motto Stanisława Staszica „Być narodowi użytecznym” jest ciągle żywe w naszym środowisku. Inżynierowie polscy mają świadomość, że na tle rozwoju i osiągnięć innych krajów, Polska nie musi mieć kompleksów i powinna wzmóc wykorzystanie potencjału inżynierskiego. Wszakże rozwój gospodarczy bez pomysłów, pasji, zaangażowania i kreatywności inżynierów jest zwyczajnie niemożliwy. Ta rola rozwojowa sugeruje, aby zadbać o większy udział w polityce rządowej ludzi z wykształceniem lub osiągnięciami w inżynierii.

W trakcie Kongresu wyartykułowano wyzwania dla współczesnej oferty inżynierskiej w zakresie:

1. techniki, fizyki medycznej dla zdrowia obywateli, oraz potrzeby wsparcia inżynierskiego dla medycyny
   

   Interdyscyplinarność jest dziś koniecznością, a nie luksusem. Dobra współpraca specjalistów w dziedzinie medycyny, techniki i przyrody pozwala zrozumieć istniejące potrzeby zdrowotne i społeczne i bardziej efektywnie na nie odpowiedzieć. Pilną potrzebą jest rozwój technologii leczenia, opanowanie wyzwań pracy w wysokim polu magnetycznym, oraz zwiększenie powszechności przełomowych rozwiązań. Dobra współpraca specjalistów w dziedzinie medycyny, techniki, przyrody pozwala zrozumieć istniejące potrzeby zdrowotne i społeczne i bardziej efektywnie na nie odpowiedzieć. Przyszłością jest połączenie potencjałów inżynierów i medyków w jak najlepszym wykorzystaniu dostępnych dużych zbiorów danych w celu opracowania nowych algorytmów diagnostycznych i terapeutycznych. Współpraca świata medycyny i techniki nie musi ograniczać się wyłącznie do kwestii tworzenia nowych narzędzi typu hardware.

2. zaawansowanych technologii względem obronności, szczególnie w kwestii bezpieczeństwa i wdrożeń high-tech
   

   Studenci zaprezentowali szerokie spektrum własnych projektów, począwszy od zaawansowanych laboratoriów innowacji dla transportu szynowego, konstrukcji łazików marsjańskich, także płatowiec zasilany paliwem wodorowym, aż po bolid wyścigowy. Niezwykle ciekawe konstrukcje pochodziły z Politechniki Poznańskiej, Warszawskiej, Wrocławskiej oraz Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego. To, co przedstawili ci młodzi ludzie, to pasja i nauka oparte na doświadczeniu i eksperymencie. Koła naukowe i pasja młodych ludzi to niemalże równoległa ścieżka kształcenia. Trzeba w nią inwestować i dbać przy tym o współpracę z przemysłem.

   Omówiono, jaki jest stan aktualny tego, co jest eksploracją Księżyca i kosmosu, a także przemysłu lotniczego w Polsce, w tym także zakres działania i perspektywy rozwoju polskich firm w dziedzinie sektora kosmicznego.

3. zdrowej żywności i zdrowej planety, a w szczególności identyfikacji najważniejszych czynników bezpieczeństwa żywności i marnowania żywności
   

   Współczesna produkcja żywności powinna uwzględniać troskę o środowisko, zdrowie konsumentów i kulturę niemarnowania żywności. Kluczowe wyzwania ukierunkowane na dostarczanie żywności w odpowiedniej ilości i jakości wymagają współpracy specjalistów z wielu dziedzin. Niezbędne jest również kształcenie specjalistów oraz działania zachęcające, szczególnie młode kadry, do podejmowania pracy bezpośrednio w rolnictwie i w sektorach okołorolniczych. Właściwa edukacja przyczyni się w przyszłości do wzrostu świadomości żywieniowej i środowiskowej wśród konsumentów. Dodatkowo w walce z chorobami cywilizacyjnymi istotne jest promowanie diety planetarnej.

4. Zmniejszania i hamowania zmian klimatu oraz przystosowania do nich, zrównoważonego rozwoju z uwzględnieniem nie tylko osiągnięć nauki i możliwości techniki, ale także dobrostanu planety i jej mieszkańców, oraz bezpieczeństwa energetycznego z uwarunkowaniami ekologicznymi
   

   W ograniczeniu zagrożeń związanych ze światłem oraz hałasem potrzebne jest współdziałanie wielu środowisk oraz stawianie na zrównoważony rozwój.

   Polska ma szanse na pionierskie rozwiązania w zakresie wytwarzania magazynów energii. Polskie uczelnie techniczne mają kompetencje i potencjał do kształcenia w zakresie współczesnej energetyki, jednak potrzebna jest silniejsza interakcja z przemysłem energetycznym, w tym studia dualne i staże zawodowe. Federacja Stowarzyszeń Naukowo Technicznych Naczelna Organizacja Techniczna (FSNT-NOT) zaprasza studentów do udziału w organizowanych konkursach na najlepsze prace związane z transformacją energetyczną.

   Podkreślono potrzebę inwestycji w potencjał energetyczny Polski oraz znaczenie technologii, edukacji i inteligentnego zarządzania w transformacji energetycznej. Niezbędna jest szeroka akcja kształtowania postaw i edukowania wszystkich grup społecznych w zakresie poszanowania oraz racjonalnego gospodarowania energią elektryczną. Społeczeństwo powinno być współtwórcą zmian energetycznych, a nie tylko odbiorcą. Sama technologia nie wystarczy –potrzebujemy edukacji, partnerstwa i mądrego prawa.

5. roli człowieka w świecie techniki, w kontekście sztucznej inteligencji, emisji do środowiska, wprowadzania nowych materiałów lub konstrukcji
   

   Podkreślono rozwój materiałów i ich rolę w rozwoju technologicznym, postępie i innowacjom, a także w spełnianiu wymagań nowoczesnej technologii i społeczeństwa. Omówiono postępy w inżynierii materiałowej, podkreślając wiodącą rolę Polski w opracowywaniu nowych materiałów budowlanych, w tym druku miedzianego i konstrukcji aluminiowych, wspominając także o zastosowaniu druku 3D w budownictwie i wyzwaniach związanych z budowaniem na Marsie bez wody.

   Omówiono wyzwania i możliwości związane z opracowywaniem nowych materiałów do eksploracji kosmosu, podkreślając potrzebę stosowania lekkich, twardych i odpornych na zużycie materiałów. Wyrażono zaniepokojenie brakiem zaangażowania Europy w programy kosmiczne w porównaniu ze Stanami Zjednoczonymi i Chinami. Poruszono również kwestię recyklingu betonowych gruzów wojennych, oraz podkreślono potrzebę wypracowania efektywnych metod recyklingu w celu odzyskiwania kruszyw naturalnych.

   W obszarze diagnostyki obrazowej wspieranej technologią sztucznej inteligencji, która jest obecna na wielu etapach zarówno tworzenia obrazów, wyświetlania, interpretacji, którą musimy zrozumieć, należy podkreślić, że jest ona dla nas narzędziem wspomagającym, a nie zastępującym i należy zwrócić uwagę na dbałość i jakość przygotowania danych, na których trenujemy te algorytmy i technologię. Podkreślono kontekst zadbania o etykę wykorzystania sztucznej inteligencji, jako fundamentalnego i obowiązkowego elementu programów studiów, a także opowiedziano się za koniecznością dofinansowania i rozwoju kadry dydaktycznej, która miałaby odpowiedzieć na wyzwania i potrzebę uświadamiania kadry nauczycieli właśnie w tym obszarze.

   Uwzględniono, że poziom rozwoju infrastruktury decyduje o standardzie życia, a materiały i konstrukcje stanowią integralna część infrastruktury i dlatego oczekiwania w odniesieniu do nich są bardzo wysokie pod względem trwałości, wytrzymałości, odtwarzalności, łatwego utrzymania i przystępnych kosztów. Obecnie badania kierują się w stronę zastosowania materiałów zespolonych, np. stopy aluminiowe, sprężone/klejone drewno. Duże postępy są w wytworzeniu nowej generacji konstrukcji betonowych z wysoką wytrzymałością i odpornością na zarysowanie. Polscy naukowcy są w czołówce europejskiej w druku 3D zarówno dotyczących konstrukcji stalowych jak też betonowych.

6. kształcenia społeczeństwa, począwszy od najmłodszych lat i uwzględniając uczenie się przez całe życie
   

   Przewiduje się, że w kontekście zmian technologiczno-społecznych zawód inżyniera stanie się niebawem zawodem elitarnym. Jednocześnie istnieje potrzeba uwzględniania potrzeb użytkowników wytworów technicznych. To sprawia, że twórczością inżyniera powinno być projektowanie kompleksowe, pojmowane jako konstruowanie rozszerzone przewidywanie oddziaływania na otoczenie stworzonego bytu materialnego lub niematerialnego, także przewidywanie bezpieczeństwa używania tego bytu.

   Za najbardziej istotne w procesie kształcenia inżynierów uznane zostało kształcenie prowadzące do nabywania umiejętności i to zarówno twardych, jak i miękkich, nakierowanych na rozwiązywanie problemów inżynierskich, często interdyscyplinarnych, a więc wymagających umiejętności pracy w grupach interdyscyplinarnych. Wymaganiem absolutnym jest umiejętność uczenia się przez całe życie i nabycie zdolności do analizowania i wnioskowania.Za niezwykle istotne uznano kształcenie w zakresie fundamentalnych umiejętności inżynierskich przy jednoczesnym wdrożeniu podejścia projektowego w jak najszerszym zakresie, z uwzględnieniem pracy zespołowej, rozumieniu działania systemów, łatwości komunikowania się, także w języku obcym.

   Zwrócono uwagę na konieczność indywidualizowania ścieżek kształcenia, dużą elastyczność w procesie studiowania i odejście od sztywnych reguł i ścieżek studiowania, a wobec nauczycieli konieczność ich szkolenia w zakresie umiejętności tutoringu i mentoringu, położenie nacisku na kształcenie projektowe, także z zastosowaniem narzędzi sztucznej inteligencji jako czynnika pomocnego, a nie zagrożenia.